Malaria

Malaria geeft vooral griepachtige klachten. Daarom is het uitermate belangrijk om snel medisch advies te zoeken wanneer dergelijke klachten ontstaan tijdens of na verblijf in een risicogebied. Hetzij bij een arts ter plaatse, of na terugkeer in Nederland wanneer de klachten na terugkeer ontstaan. De ziekte kan ernstig of fataal verlopen wanneer deze te laat gediagnosticeerd wordt en de eerste tekenen worden genegeerd.    

Raadpleeg onmiddellijk een arts als de volgende symptomen optreden:

• Koorts;
• Griepsymptomen zoals koude  rillingen, hoofdpijn, spierpijn of zweten;
• Spijsverteringsproblemen;
• Buikpijn;
• Langdurige vermoeidheid.

Bij koorts in de tropen moet altijd eerst aan malaria worden gedacht, maar ook andere tropische ziektes vertonen  bovengenoemde symptomen. Laat dus een duidelijke diagnose stellen voordat je aan een malariabehandeling begint, tenzij je in zeer afgelegen gebied bent en niet binnen 24 uur een arts kunt bezoeken. Dan kun je de vooraf aan de reis voorgeschreven noodbehandeling gebruiken.

Na een eerste onderzoek zal de arts een bloedonderzoek aanvragen, om na te gaan of er malariaparasieten in het bloed zitten. Als de resultaten niet overtuigend zijn na het eerste bloedonderzoek, dan zal er 24 uur later of bij stijgende koorts een tweede bloedonderzoek plaatsvinden. Als een malariaparasiet is aangetoond dan zal de arts een behandeling voorschrijven, hetzij via pillen of per infuus. Het is soms noodzakelijk gedurende één of meerdere dagen in het ziekenhuis te verblijven.

Hier de belangrijkste adviezen om het risico op malaria te verminderen:

• De muggen hebben het al op je gemunt als je met het vliegtuig aankomt. Bereid je dus voor door muggenwerende middelen in je handbagage mee te nemen, vooral als je in de avonduren aankomt.
• Draag kleding met lange mouwen en lange pijpen. 
• Breng regelmatig muggenwerende middelen aan, gebruik deze volgens voorschrift.
• Blijf niet te lang buiten ’s nachts.
• Slaap onder een in goede staat verkerende geïmpregneerde klamboe. Het moet de vloer raken of onder het matras worden weggestopt zodat hij goed afsluit.
• Laat de airconditioning en/of ventilator aan in je kamer.

Insectwerende middelen zijn in verschillende vormen en concentraties beschikbaar (lotions, crèmes, sprays of sticks). Belangrijk: gebruik deze middelen volgens de instructies in de bijsluiter en breng ze alleen aan op de blote huid. Met een spray kan bijvoorbeeld beter niet rechtstreeks op het gelaat worden gespoten, ogen en mond moeten dan bedekt zijn, dus eerst op een hand en daarmee opbrengen is veiliger. Deze producten zijn niet bestand tegen water dus herhaal de toepassing regelmatig.

Afhankelijk van de bestemming en verblijfsduur wordt ook malariaprofylaxe voorgeschreven in de vorm van tabletten. Het juiste gebruik daarvan verkleint het risico op malaria aanzienlijk. Sinds het gebruik van deze preventieve anti-malariamedicatie heeft de malariaparasiet resistentie ontwikkeld tegen sommige middelen.

Raadpleeg voor vertrek een deskundige, bijvoorbeeld het Landelijk Coördinatiecentrum Reizigersadvisering (LCR) of een inentingsadvieslijn horende bij je reisverzekering, de GGD of je eigen huisarts, etc. voor de juiste mee te nemen tabletten en advies over het gebruik daarvan. Als  je een medisch probleem krijgt tijdens het reizen, wacht dan niet totdat je weer thuis bent, maar raadpleeg altijd een arts ter plaatse. De alarmcentrale van je reisverzekering kan je eventueel verder helpen. Zij geven je graag advies bij de keuze van  een goed ziekenhuis ter plaatse en regelen wanneer mogelijk ook de betaling hiervan. 

Kinderen: het is niet altijd aan te raden om met hele kleine kinderen naar malariagebieden te reizen, vooral niet naar gebieden waar de muggen immuun zijn geworden tegen de anti-malariamedicatie. Als je geen keuze hebt, neem dan strenge maatregelen om te voorkomen dat de muggen je kinderen steken. Laat je vooraf goed adviseren en vraag je apotheker om een product dat de hele familie kan gebruiken. Krijgt je kind koorts op de bestemming? Raadpleeg dan onmiddellijk een arts.

Zwangere vrouwen: Malaria is een zeer ernstige ziekte voor een zwangere vrouw. Vanwege de zwangerschap bestaat er een wat minder goede afweer, hebben ziekteverwekkers daarmee meer kans en vormt malaria een ernstige bedreiging voor moeder en kind. Als je als zwangere toch moet reizen naar een malariagebied, dan vraagt dit een zeer goede voorbereiding in overleg met een arts bij een reisvaccinatiebureau. Diverse anti-malariamiddelen mogen tijdens de zwangerschap niet worden gebruikt; dan kan de zwangere dus in bepaalde gebieden niet optimaal tegen malaria worden beschermd. Het kan dan nodig zijn het reisplan te wijzigen of om zelfs geheel van de reis af te zien.

Ouderen en mensen met verminderde afweer: ook hier geldt: raadpleeg tijdig voor vertrek een deskundige arts, bij voorkeur van een reisvaccinatiebureau.